ประเภทเมล็ดพันธุ์

ประเภทเมล็ดพันธุ์ เป็นสิ่งสำคัญอันดับแรก เมล็ดพันธุ์ตัวไหนดีที่เราจะเลือกมาใช้?

โดยปกติในท้องตลาดบ้านเราที่มีขายกันอยู่จะมีด้วยกัน 2 แบบ คือ เป็นพันธุ์OP(ผสมเปิด) และเป็นพันธุ์F1(ลูกผสม) ซึ่งการเลือกว่าจะใช้ตัวไหนนั้นก็แล้วแต่ว่า เราเอาเมล็ดพันธุ์ไปทำอะไร และเหมาะสมกับสภาพแวดล้อมที่เรากำลังปลูกหรือ ไม่

1. พันธุ์ผสมเปิด (Open Pollinated Variety)

หรือจะเรียกกันติดปากว่า OP พันธุ์นี้ส่วนมากจะเป็นพันธุ์พื้นเมืองที่นิยมปลูกกันโดยทั่วไป พันธุ์ที่มีลักษณะพันธุกรรม เหมือนกัน หรือใกล้เคียงกัน อาจเป็นพันธุ์พื้นเมืองที่นิยมปลูกทั่วไป หรือได้รับการคัดเลือกพันธุ์ โดยเลือก ต้นที่ดี จากนั้นนำเมล็ดพันธุ์มาขยายพันธุ์โดยเปิด โอกาสให้มีการผสมเกสร อย่างอิสระ หรือผสม ข้ามแบบสุ่ม มีการควบคุมการถ่ายละอองเกสร ไม่ให้มีการผสมข้ามพันธุ์อื่น จากนั้นเก็บเมล็ดพันธุ์มาจำหน่ายต่อไป

ซึ่งเมล็ดพันธุ์แบบ OP นี้ข้อดีคือราคาถูก แต่ความสม่ำเสมอทางพันธุ์กรรมจะต่ำ แต่ชดเชยทางด้านทนต่อสภาพแวดล้อม และศัตรูพืช อีกทั้งยังสามารถน้ำเมล็ดที่ได้จากการปลูกแล้วมาปลูกซ้ำได้ (แต่ไม่ดีเท่าเดิม)

2. พันธุ์ลูกผสม (Hybrid Variety)

หรือจะเรียกกันติดปากว่า F1 คือ พันธุ์ที่เป็นลูกชั่วแรกซึ่งได้จากการผสมข้ามระหว่างพันธุ์ที่มีพื้นฐานทาง พันธุกรรมแตกต่างกัน เช่น ผลผลิตสูง ต้านทานต่อโรคและแมลง คุณภาพสูง

ซึ่งเมล็ดพันธุ์แบบ F1 นี้ข้อดีคือเรื่องอัตราความงอกค่อนข้างสูง และมีคุณภาพทางด้านผลผลิตดีและสม่ำเสมอกัน ในราคาที่สูงเฉกเช่นเดียวกันสำหรับการลงทุน

ดังนั้นการเลือกเมล็ดพันธุ์ที่จะนำมาปลูกจึงต้องดูปัจจัยหลายๆด้าน ทั้งเรื่องอัตราการลงทุน, สภาวะแวดล้อม ความคุ้มค่าต่างๆตามชนิดของเมล็ด